Η εμμηνόπαυση ορίζεται ως η φάση της ζωής που ξεκινά 12 μήνες μετά την τελευταία έμμηνο ρύση σας και σηματοδοτεί το τέλος της έμμηνου κύκλου. Ουσιαστικά σηματοδοτεί “το τέλος” της λειτουργίας των ωοθηκών. Η εμμηνόπαυση μπορεί να συμβεί στη δεκαετία των ’40 ή των ’50 σας, αλλά ο μέσος όρος ηλικίας είναι 51 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσική βιολογική διαδικασία. Αν και τελειώνει η γονιμότητα, μπορείτε να μείνετε υγιής, ζωτική και σεξουαλική. Μερικές γυναίκες αισθάνονται ανακούφιση, γιατί δεν χρειάζεται πλέον να ανησυχούν για εγκυμοσύνη ή ενοχλητικές περιόδους με αιμορραγίες.
Ακόμα κι έτσι, τα σωματικά και συναισθηματικά συμπτώματα, όπως εξάψεις, της εμμηνόπαυσης μπορεί να διαταράξουν τον ύπνο σας, να μειώσουν την ενέργειά σας ή – για μερικές γυναίκες – να προκαλέσουν άγχος ή αισθήματα θλίψης και απώλειας.
Μην διστάσετε να ζητήσετε θεραπεία για τα συμπτώματα που σας ενοχλούν.
Πολλές αποτελεσματικές θεραπείες είναι διαθέσιμες, από προσαρμογές στον τρόπο ζωής εως ορμονική θεραπεία.
H εμμηνόπαυση μπορεί να προκύψει από:
Φυσική μείωση των αναπαραγωγικών ορμονών. Καθώς πλησιάζετε τα τέλη της δεκαετίας των ’30 σας, οι ωοθήκες σας αρχίσουν να παράγουν λιγότερα οιστρογόνα και προγεστερόνη – οι ορμόνες που ρυθμίζουν την έμμηνο ρύση – έτσι η γονιμότητά σας μειώνεται.
Στη δεκαετία των ’40 σας, οι περίοδοί σας μπορεί να γίνουν μεγαλύτερες ή μικρότερες, βαρύτερες ή ελαφρύτερες, και συχνότερες ή αραιότερες, μέχρι που τελικά – κατά μέσο όρο, στην ηλικία των 51 ετών – σταματούν οι περίοδοι.
Υστερεκτομή. Η υστερεκτομή που αφαιρεί τη μήτρα σας, αλλά όχι τις ωοθήκες σας, συνήθως δεν προκαλεί άμεση εμμηνόπαυση. Αν και δεν έχετε πλέον περιόδους, αφού δεν υπάρχει πλέον μήτρα, οι ωοθήκες σας εξακολουθούν να απελευθερώνουν ωάρια και να παράγουν οιστρογόνα και προγεστερόνη.
Η χειρουργική επέμβαση που αφαιρεί τόσο τη μήτρα όσο και τις ωοθήκες σας, (ολική υστερεκτομή και αμφοτερόπλευρη ωοθηκεκτομή) προκαλούν εμμηνόπαυση, χωρίς καμία μεταβατική φάση. Η περίοδός σας θα σταματήσει αμέσως, και είναι πιθανό να έχετε εξάψεις και άλλα σημεία και συμπτώματα, τα οποία μπορεί να είναι σοβαρά, καθώς οι ορμονικές αλλαγές συμβαίνουν απότομα και όχι κατά τη διάρκεια αρκετών ετών.
Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία. Αυτές είναι θεραπείες για καρκίνο, και μπορούν να προκαλέσουν εμμηνόπαυση, προκαλώντας συμπτώματα όπως εξάψεις κατά τη διάρκεια ή λίγο μετά την πορεία της θεραπείας. Η διακοπή της εμμήνου ρύσης (και της γονιμότητας) δεν είναι πάντα μόνιμες μετά από χημειοθεραπεία.
Πρωτοπαθής ωοθηκική ανεπάρκεια. Περίπου το 1 τοις εκατό των γυναικών βιώνουν την εμμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 40 (πρόωρη εμμηνόπαυση).
Η εμμηνόπαυση μπορεί να προκύψει από πρωτογενή ωοθηκική ανεπάρκεια – όταν οι ωοθήκες σας αδυνατούν να παράγουν φυσιολογικά επίπεδα των αναπαραγωγικών ορμονών – που προέρχονται από γενετικούς παράγοντες ή αυτοάνοση ασθένεια.
Συνήθως δεν μπορεί να βρεθεί αιτία για αυτή την κατάσταση. Για τις γυναίκες αυτές, ορμονοθεραπεία συνήθως συνιστάται τουλάχιστον μέχρι την φυσική ηλικία της εμμηνόπαυσης, με σκοπό την προστασία του εγκεφάλου, της καρδιάς και των οστών.
Στους μήνες ή και χρόνια πριν την εμμηνόπαυση (περιεμμηνόπαυση), ενδέχεται να αντιμετωπίσετε αυτά τα συμπτώματα:
– Ακανόνιστες περιόδους
– Κολπική ξηρότητα
– Εξάψεις
– Νυχτερινές εφιδρώσεις
– Προβλήματα ύπνου
– Μεταβολές της διάθεσης
– Αύξηση του βάρους και επιβράδυνση του μεταβολισμού
– Αραίωση των μαλλιών και ξηρό δέρμα
– Απώλεια της αίσθησης πληρότητας του μαστού
Είναι πιθανό, αλλά πολύ ασυνήθιστο, να έχετε περίοδο κάθε μήνα μέχρι την τελευταία περίοδό σας. Πολύ πιθανότερα, θα αντιμετωπίσετε κάποια αστάθεια στις περιόδους σας.
Το να χάνετε κάποιες περιόδους κατά τις περιεμμηνόπαυση είναι συχνό και αναμενόμενο. Συχνά, η εμμηνόρροια θα πραγματοποιείται κάθε δύο έως τέσσερις μήνες κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης, ειδικά ένα με δύο χρόνια πριν από την εμμηνόπαυση. Παρά τις ανώμαλες περιόδους, η εγκυμοσύνη είναι δυνατή. Εάν έχετε παραλείψει μια περίοδο που δεν είναι σίγουρο ότι έχετε αρχίσει τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση, μπορεί να θέλετε να προσδιορίσετε αν είστε έγκυος.
Μετά την εμμηνόπαυση, ο κίνδυνος για ορισμένες ιατρικές παθήσεις αυξάνεται.
Για παράδειγμα:
Καρδιά και αιμοφόρα αγγεία (καρδιαγγειακή νόσος). Όταν τα επίπεδα οιστρογόνων σας μειώνονται, ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου αυξάνεται. Οι καρδιολογικές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες, καθώς και σε άνδρες. Γι ‘αυτό είναι σημαντικό να έχετε τακτική άσκηση, υγιεινή διατροφή και να διατηρείτε φυσιολογικό βάρος. Ρωτήστε το γιατρό σας για συμβουλές σχετικά με το πώς να προστατεύσετε την καρδιά σας, όπως επίσης πώς να μειώσετε τη χοληστερόλη σας ή την αρτηριακή πίεση, εάν είναι πάρα πολύ υψηλή.
Οστεοπόρωση. Αυτή η κατάσταση χαρακτηρίζει οστά που γίνονται εύθραυστα και αδύναμα, οδηγώντας σε αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων. Κατά τα πρώτα χρόνια μετά την εμμηνόπαυση, μπορεί να χάνετε οστική πυκνότητα με ταχύτερο ρυθμό, αυξάνοντας τον κίνδυνο της οστεοπόρωσης. Μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με οστεοπόρωση είναι ιδιαίτερα ευπαθείς σε κατάγματα των ισχίων, των καρπών και της σπονδυλικής στήλης τους.
Ακράτεια ούρων. Δεδομένου ότι οι ιστοί του κόλπου και της ουρήθρας σας χάνουν την ελαστικότητά τους, ενδέχεται να αντιμετωπίσετε συχνή, ξαφνική, έντονη επιτακτική ανάγκη για ούρηση, ακολουθούμενη από την ακούσια απώλεια ούρων (επιτακτική ακράτεια), ή η απώλεια ούρων με το βήχα, το γέλιο ή την ανύψωση βάρους (στρες ακράτεια). Επίσης μπορεί να έχετε ουρολοιμώξεις ή κολπίτιδες πιο συχνά.
Ενίσχυση των μυών του πυελικού εδάφους με ασκήσεις Kegel και η χρήση μιας τοπικής κολπικής κρέμας οιστρογόνου μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της ακράτειας ούρων.
Σεξουαλική λειτουργία. Κολπική ξηρότητα από μειωμένη παραγωγή υγρασίας καθώς και η απώλεια της ελαστικότητας μπορεί να προκαλέσει δυσφορία και ελαφρά αιμορραγία κατά τη σεξουαλική επαφή. Επίσης, η μειωμένη αίσθηση μπορεί να μειώσει την επιθυμία σας για σεξουαλική δραστηριότητα (λίμπιντο).
Ενυδατικά και λιπαντικά σκευάσματα του κόλπου, μπορούν να βοηθήσουν. Επιλέξτε τα προϊόντα που δεν περιέχουν γλυκερίνη, επειδή οι γυναίκες που έχουν ευαισθησία σε αυτή τη χημική ουσία μπορεί να αισθανθούν κάψιμο και ερεθισμό. Εάν το κολπικό λιπαντικό δεν είναι αρκετό, πολλές γυναίκες θα επωφεληθούν από την χρήση τοπικής κολπικής θεραπείας οιστρογόνων, που διατίθεται ως κολπική κρέμα, δισκίο ή δακτύλιο.
Αύξηση βάρους. Πολλές γυναίκες παίρνουν βάρος κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης, και μετά την εμμηνόπαυση, διότι ο μεταβολισμός επιβραδύνεται. Μπορεί να χρειαστεί να τρώτε λιγότερο και να γυμνάζεστε περισσότερο, απλά για να διατηρήσετε το βάρος σας.
