Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT) είναι μια θεραπεία που χρησιμοποιείται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Αντικαθιστά τις θηλυκές ορμόνες που βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα καθώς πλησιάζετε στην εμμηνόπαυση.Ο στόχος της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης είναι η αποκατάσταση των επιπέδων ορμονών, επιτρέποντας στο σώμα να λειτουργεί και πάλι κανονικά.
Τα οιστρογόνα βοηθούν να απελευθερωθούν ωάρια από τις ωοθήκες. Ρυθμίζουν επίσης τις περιόδους μιας γυναίκας και την βοηθούν να συλλάβει.
Τα οιστρογόνα παίζουν επίσης ρόλο στον έλεγχο άλλων λειτουργιών, συμπεριλαμβανομένης την πυκνότητα των οστών, τη θερμοκρασία του δέρματος και τη διατήρηση των κολπικών υγρών.
Μια μείωση των οιστρογόνων προκαλεί περισσότερα συμπτώματα που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση, συμπεριλαμβάνοντας:
– εξάψεις
– νυχτερινές εφιδρώσεις
– κολπική ξηρότητα
– απώλεια της λίμπιντο (σεξουαλική ορμή)
– στρες ακράτειας (διαρροή ούρων όταν βήχετε ή φτερνίζεστε)
– λέπτυνση των οστών – η οποία μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση και κατάγματα.
Τα περισσότερα συμπτώματα θα περάσουν μέσα σε δύο έως πέντε έτη, αν και η κολπική ξηρότητα είναι πιθανό να επιδεινωθεί αν δεν αντιμετωπιστεί.
Η ακράτεια ούρων μπορεί επίσης, να επιμείνει και ο κίνδυνος της οστεοπόρωσης θα αυξάνονται με την ηλικία.
Ο κύριος ρόλος της προγεστερόνης είναι να προετοιμάσει την μήτρα για την εγκυμοσύνη. Βοηθά επίσης στην προστασία του εσωτερικού της μήτρας, γνωστού ως ενδομήτριο.
Μια μείωση του επιπέδου της προγεστερόνης δεν επηρεάζει το σώμα σας με τον ίδιο τρόπο όπως η πτώση των επιπέδων των οιστρογόνων. Ωστόσο, η λήψη του οιστρογόνου ως θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης από μόνη της, όταν έχετε μήτρα, δηλαδή δεν έχετε για οποιοδήποτε λόγο υποβληθεί σε υστερεκτομή, αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου της μήτρας.
Μια συνθετική μορφή της προγεστερόνης, που ονομάζεται προγεσταγόνο, χρησιμοποιείται συνήθως σε συνδυασμό με οιστρογόνο σε HRT.
Ωστόσο, εάν έχετε υποβληθεί σε υστερεκτομή (σε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της μήτρας σας), δεν χρειάζεται προγεστερόνη και μπορείτε να πάρετε μόνο οιστρογόνο.
Τα δισκία, τα αυτοκόλλητα ή τα εμφυτεύματα είναι απαραίτητα εάν έχετε εμμηνοπαυσιακά συμπτώματα , όπως εξάψεις, και έχετε σταθμίσει τα οφέλη και τους κινδύνους της θεραπείας.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί συνδυασμοί HRT, έτσι η απόφαση ποιο τύπο θα χρησιμοποιήσετε μπορεί να είναι δύσκολη.
Ο γυναικολόγος σας θα είναι σε θέση να σας συμβουλεύσει.
Οι διάφοροι τρόποι για θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης είναι οι εξής:
– δισκία – το οποίο μπορούν να ληφθούν από το στόμα
– ένα αυτοκόλλητο που κολλάτε στο δέρμα σας
– ένα εμφύτευμα – με τοπική αναισθησία, είναι μικρά σφαιρίδια οιστρογόνου – εισάγεται κάτω από το δέρμα της κοιλιάς σας, στο γλουτό ή το μηρό
– οιστρογόνα τζελ – που τοποθετείται στο δέρμα και απορροφάται
Εάν αντιμετωπίζετε μόνο κολπική ξηρότητα, μάλλον θα πρέπει να προτιμάτε σκευάσματα οιστρογόνων που μπορούν να εφαρμοστούν απευθείας στο κόλπο σας.
Η δόση των οιστρογόνων αυτών είναι τόσο χαμηλή, που δεν απαιτούν την προστατευτική δράση του προγεσταγόνου. Τοπικά οιστρογόνα δεν φέρουν τους ίδιους κινδύνους που συνδέονται με την συστημική μορφή συνδυασμένης θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης.
Κολπικά οιστρογόνα μπορεί να είναι υπό τη μορφή:
– πεσσών που τοποθετούνται απευθείας μέσα στον κόλπο
– κολπικoύ δακτυλίου
– κολπικής κρέμας
Εάν έχετε συμπτώματα που επιμένουν για αρκετούς μήνες μετά τη διακοπή της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, ή αν έχετε ιδιαίτερα σοβαρά συμπτώματα, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας, επειδή η θεραπεία μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσει πάλι, συνήθως σε χαμηλότερη δόση.Αφού έχετε σταματήσει HRT, μπορεί να χρειαστείτε επιπλέον θεραπεία για την κολπική ξηρότητα και την πρόληψη της οστεοπόρωσης (εύθραυστα οστά). Κρέμες και λιπαντικά είναι διαθέσιμα για την κολπική ξηρότητα, καθώς είναι τοπικά παρασκευάσματα οιστρογόνου.
Μπορείτε να ξεκινήσετε HRT μόλις αρχίσετε να βιώνετε τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. Ωστόσο, HRT μπορεί να μην είναι κατάλληλα για εσάς, εάν έχετε:
– ιστορικό καρκίνου του μαστού, καρκίνο των ωοθηκών ή καρκίνο της μήτρας,
– ιστορικό θρόμβωσης στο αίμα,
– ιστορικό καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου,
– υψηλή αρτηριακή πίεση (η αρτηριακή σας πίεση θα πρέπει να ελεγχθεί για να μπορέσετε να ξεκινήσετε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης)
– ηπατική νόσο
Οι ορμόνες που χρησιμοποιούνται στα HRT μπορεί να συνδέονται με παρενέργειες.
Αυτές περιλαμβάνουν:
– κατακράτηση υγρών
– φούσκωμα
– ευαισθησία στο στήθος ή πρήξιμο
– πονοκεφάλους
– δυσπεψία
Με την πάροδο των ετών, έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες που εξετάζουν τα οφέλη και τους κινδύνους της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης.
Το κύριο πλεονέκτημα είναι ότι είναι μια πολύ αποτελεσματική μέθοδος για τον έλεγχο των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, και μπορεί να κάνουν μια σημαντική διαφορά στην ποιότητα ζωής μιας γυναίκας .
Τα HRT μπορούν επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο μιας γυναίκας να αναπτύξει οστεοπόρωση και καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού. Εντούτοις, η μακροχρόνια χρήση σπάνια συνιστάται, και την πυκνότητα των οστών θα μειωθεί ταχέως μετά HRT έχει διακοπεί.
Συνδυασμένη HRT αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, τον καρκίνο της μήτρας, καρκίνο των ωοθηκών και εγκεφαλικό επεισόδιο. Συστημική μορφή HRT αυξάνει επίσης τους κινδύνους σας βαθιάς φλεβικής θρόμβωσης (DVT) και της πνευμονικής εμβολής (απόφραξη στην πνευμονική αρτηρία). Άλλα φάρμακα είναι διαθέσιμα για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης που δεν φέρουν το ίδιο επίπεδο κινδύνου που συνδέεται.
Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι εάν HRT χρησιμοποιηθούν σε βραχυπρόθεσμη βάση (όχι περισσότερο από πέντε έτη), τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων.
Αν HRT έχει ληφθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ιδίως για περισσότερα από 10 χρόνια, θα πρέπει να συζητήσετε επιμέρους κινδύνους σας με το γιατρό σας και να επανεξετάσετε τη θεραπεία σε ετήσια βάση.
